De eerste broedplaats van dit jaar vond op 20 januari bij Rijn IJssel in Arnhem plaats. Voor het onderwerp keuzedelen bleek veel belangstelling te zijn. Een verslag over ontkoppelen, logistiek en keuzevrijheid.
Zowel interim-voorzitter van de MBO Raad Frank van Hout als minister Ingrid van Engelshoven hebben deze middag de weg naar Rijn IJssel gevonden. Ze geven aan vooral te komen luisteren. Na korte welkomstwoorden start de bijeenkomst. Mark Meijering en Francien Griffioen, teamleiders bij de zorgopleidingen, nemen de zestig aanwezigen mee in hun aanpak van keuzedelen. Die aanpak luidt samengevat: zoveel mogelijk keuzevrijheid voor de student. In mei volgen alle studenten een periode van vijf weken lang een keuzedeel. In de vijfde week volgt de examinering. De groepen zijn gemengd; leerjaren, niveaus, bol en bbl door elkaar. En de keuze is divers: studenten kunnen kiezen uit zo’n 25 keuzedelen.
Logistieke operatie
Meijering en Griffioen erkennen dat het bieden van zoveel keuzemogelijkheden een logistieke uitdaging is. Meijering: ‘Docenten waren aanvankelijk terughoudend en zelf vonden we het ook spannend. Maar we doen het dit jaar voor de derde keer en het werkt. Studenten zijn blij en de weerstand onder docenten is verdwenen.’ Griffioen voegt toe: ‘Op veel scholen is sprake van een verkapte verplichting bij keuzedelen. Wij willen studenten echt keuzes bieden.’
Koppeling loslaten
Vervolgens bespreekt de groep in deelsessies diverse kansen en knelpunten. Er blijkt veel enthousiasme voor het voornemen van de minister om de verplichte koppeling tussen keuzedelen en kwalificaties los te laten. Veel van de aanwezigen zien kansen: meer keuzevrijheid, meer aandacht voor persoonlijke ontwikkeling en meer sectoroverstijgende keuzes. Bij het onderwerp ‘examinering’ komen vooral knelpunten voorbij. De administratieve druk wordt genoemd en het ontbreken van geschikte vormen van examinering. Examens zijn te zwaar of de examinering kost te veel tijd. Nelleke Lafeber van de MBO Raad sluit deze sessie af met tips: ‘Kies voor examinering die aansluit bij het keuzedeel.’ En, ook belangrijk, ‘Als je veel keuzedelen aanbiedt, moet je zorgen voor een lichtere vorm van examinering.’
Er kan meer dan je denkt
In haar brief kondigde de minister meer mogelijkheden aan om keuzedelen te ontwikkelen. De behoefte daaraan blijkt minder groot. De consensus: er zijn voldoende keuzedelen, maar keuzedelen op andere scholen zouden ook te volgen moeten zijn. ‘Dit kan in het hoger onderwijs, dus waarom niet in het mbo?’, vraagt één van de deelnemers. Dan is het alweer tijd voor de afsluiting. Rini Romme van de MBO Raad wijst iedereen op de publicatie Ruimte in Regels: ‘Er kan meer dan je denkt’. Het voorbeeld van Rijn IJssel maakt dat duidelijk: waar een wil is, is een weg. Een ander hoopvol signaal levert de minister in haar slotwoord. Ze geeft aan dat de broedplaats veel stof tot nadenken heeft opgeleverd en veel huiswerk voor haar ambtenaren.