Op 8 december gaan docenten tijdens een Onderwijscafé met elkaar in gesprek over modulair onderwijs. Andries Knol, docent bij Deltion College en voorzitter van de BVMBO, is voorstander van flexibiliteit in regels. ‘Kaders zijn nodig, maar ik pleit voor vrijwillige kaders. Vrijwillig is niet vrijblijvend: ik vind dat teams gemotiveerd van die kaders mogen afwijken.’
Andries Knol was nog geen voorzitter van de BVMBO toen hij voor het eerst kennismaakte met de MBO Brigade. ‘Ik was bij een van de eerste bijeenkomsten bij het NOVA College in Haarlem. Daar kwam direct boven water dat sommige regels waar docenten tegenaan lopen niet het gevolg zijn van landelijke wetten maar van instellingsregels. Tijdens de bijeenkomst verwees de aanwezige ‘brigadier’ de inbreng dan ook door. Dat vond ik wel frustrerend. Je wilt natuurlijk graag dat er een oplossing komt voor de problemen waar je tegenaan loopt. Ik heb dat vervolgens binnen Deltion aan de orde gesteld: ´Leuk die brigade; maar docenten lopen ook tegen regels aan die zijn bedacht door Deltion´. Deltion heeft dat goed opgepakt en samen met de BVMBO een docentenpanel opgezet, waarin thema’s terugkomen waar docenten tegenaanlopen. Een van de zaken die daardoor binnen Deltion is veranderd, is het klachtenformulier. Studenten moesten dit van onze examencommissie altijd volledig invullen, ook als er geen klachten waren. Die regel is inmiddels afgeschaft.’
Modulair onderwijs
Knol weet dat het ook de Brigade inmiddels gelukt is om een aantal regels bij te stellen, dan wel af te schaffen, bijvoorbeeld op het gebied van keuzedelen. Ook werkt de Brigade aan het aanpassen van sommige verschillen tussen bol en bbl. Hij ziet de meerwaarde van de Brigade dus zeker. Naast het aanpassen of afschaffen van regels zit die voor hem ook in het uitleggen daarvan. ‘Dat is ook de reden dat we als BVMBO graag samen met de MBO Brigade een middag organiseren over modulair onderwijs – het opknippen van opleidingen in kortdurende cursussen en trainingen die ook mensen van buiten de school kunnen volgen. Zeker bij zo’n relatief nieuwe ontwikkeling is er sprake van onduidelijkheid onder docenten.’
Leven Lang Ontwikkelen
‘Wij zijn niet tegen modulair onderwijs’, benadrukt Knol, ‘Ik krijg ook weinig negatieve reacties van docenten erover, maar de vraag naar modulair onderwijs komt niet vanuit de onderwijsteams zelf, maar vanuit maatschappij en bedrijfsleven. Die vraag wordt aangedreven door de Leven Lang Ontwikkelen (LLO)-gedachte. Vandaaruit is er ook behoefte aan certificering van bijscholing; dat je kunt laten zien wat je hebt geleerd ook als dat kortdurende opleidingen zijn van een paar weken. Begrijp me niet verkeerd: wij staan ook positief tegenover LLO. Ik denk dat de wisselwerking tussen docenten en experts uit het bedrijfsleven ook voor docenten positief is, zij ontwikkelen zich daardoor ook. Maar modularisering zet het hele onderwijs op zijn kop. Dat betekent niet alleen dat de school het onderwijs anders moet organiseren, maar vraagt ook van docenten een forse (tijds)investering.’
Gesprek
Tijd, flexibiliteit en het kwalificatiedossier zijn ongetwijfeld onderwerpen die donderdag 8 december in Zwolle aan de orde komen. Andere punten hoopt Knol vooral op te halen, welke dat zijn weet hij (nog) niet. ‘Ik denk wel dat kaders voor docententeams met betrekking tot modulair onderwijs nodig zijn.’ Het brengt een interessant dilemma in beeld: regels en kaders zijn nodig, maar kunnen wel knellen. Hoe ziet Andries Knol dat dilemma? ‘Ik pleit vooral voor vrijwillige kaders. Vrijwillig is niet vrijblijvend: ik vind dat teams gemotiveerd van die kaders moeten mogen afwijken. Maar dan weet je als team in ieder geval dat je afwijkt, wat soms consequenties kan hebben.’ Het gesprek over onderwijs vindt hij sowieso waardevol. ‘Je bent als docent altijd bezig met het verbeteren van onderwijs. Het gesprek daarover levert ook altijd mooie dingen op. Niet per se door de uitkomst op zich, wel door het proces ernaartoe: je denkt erover na en praat ook met mensen van buiten je eigen school en dat is voor docenten belangrijk.’
8 december 2022 vindt in Zwolle een Onderwijscafé plaats over modulair onderwijs dat de MBO Brigade samen met de BVMBO organiseert. De bijeenkomst is toegankelijk voor iedereen. Aanmelden kan via de site van de BVMBO.